توانبخشی کرونا

در ماه مارس سال 2020 سازمان جهانی بهداشت شیوع کرونا ویروس جدید را که باعث ایجاد سندروم تنفسی حاد می شود را اعلام کرد .

بر اساس تحقیقات انجام شده با وجود این که بیشتر مردم درجات خفیفی از این بیماری را تجربه می کنند،تخمین زده شده است که حدود 14% از آن ها با عفونت تنفسی حاد و شدید دست و پنجه نرم می کنند و ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و حمایت توسط اکسیژن داشته باشند و نیز 5% از آن ها نیاز به بستری شدن در آی سی یو را پیدا می کنندو گزارشاتی رسیده از چین نشان می دهد مدت زمان میانگین بستری شدن در آی سی یو 8 روز است.

توانبخشی می تواند عوارض بستری شدن در آی سی یو را کاهش دهد، و هدف آن ریکاوری سریع تر بیمار و جلوگیری از   تجربه ی ناتوانی در بیماران بستری است، توانبخشی در این بیماران عوارض ابتلا به حالت شدید کووید 19 از قبیل مشکلات فیزیزکی ،شناختی و نیز مشکلات بلع را کاهش می دهد و یک پشتیبانی ذهنی را فراهم می نماید.طبیعتا بیماران با سن بالاتر و مشکلات زمینه ای ممکن است در برابر عوارض ابتلا به نوع شدشد این بیماری آسیب پذیر تر باشند.

چون نیاز به تخت های بیمارستانی در این پاندمی بسیار زیاد است، بیماران باید زودتر ترخیص شوند و توانبخشی برای کمک به این امر بسیار ضروری است.

توانبخشی کمک میکند تا این اطمینان حاصل شود که بعد از ترخیص وضعیت بیمار بدتر نشود و نیاز به بستری مجدد وجود نداشته باشد.

بیماران با درجات شدید کرونا نیاز به بستری شدن در بیمارستان و اکسیژن دارند و ممکن است دچار سندروم زجر تنفسی حاد ، شوک سپتیک یا سپتس و یا درگیری همزمان چند عضوشامل کلیه و کبد و قلب شوند که منجر به بستری شدن آن ها در بخش آی سی یو شود

از آنجایی که این بیماری یک بیماری جدید است پیامد های بلند مدت و کوتاه مدت برای بیماران که درجات شدیدی از بیماری را تجربه می کنند بر اساس شواهد موجود پیش بینی میشود که نیاز به بستری شدن در آی سی یو دارند از آنجایی که این بیماران به مدت طولانی در وضعیت خوابیده در تخت باقی می مانند ممکن است اختلالات عضلانی و اسکلتی شامل کاهش قدرت عضلانی و عملکرد فیزیکی را بروز دهند.

سایر تاثیرات شامل اختلال در عملکرد سیستم تنفسی ، بلع ، ارتباط اجتماعی و… میشود و در طولانی مدتجنبه های بیشتری از اختلالات همزمان برای بیمار روشن می شود که می تواند تا ماه ها و سال ها پس از ترخیص همراه بیمار باشد، این علائم همچنین می توانند ظرفیت تمرینی را کاهش دهند

حتی در بیمارانی که کووید 19 را با شدت کمتری تجربه میکنند علائم خفیف تری از اختلال عملکرد در سیستم تنفسی مشاهده می شود که وجود تیم توانبخشی و متخصص فیزیوتراپی در کنار بیمار می توتند بسیار کمک کننده باشد.

• تعویض پوزیشن بیمار
• دادن پوزیشن خوابیدن به شکل دمر برای بهبود تنفس
• کنترل تنفس بیمار
• دادن حرکات پسیو (بدون مداخله بیمار) مفاصل برای جلوگیری از خشکی مفاصل
• کشش عضلات
• تحریک الکتریکی عصبی-عضلانی
• تمرینات راه رفتن
• پایداری قدرت عضلانی و توان تمرینی

نکته : قبل از هر اقدامی توجه به مسائل زیر ضروری است :

• • الکتروکاردیوگرام
  • درصد اشباع اکسیژن خون
  • فشار خون و سایر علائم حیاتی

ایزوله شدن بیمار روش موثری برای جلوگیری از شیوع بیماری است اما ای امر فضای زندگی فرد را محدو میکند و منجر به کاهش فعالیت های روزمره ی او میشود که این خود باعث کاهش قدرت عضلانی، مشکلات ذهنی ،کاهش توان هوازی و … می شود.

توصیه ها :

• علائم حیاتی در طول فیزیوتراپی چک شود.
• تقویت عضلات (مشت کردن دست و تست انقباض ایزوومتریک عضلات)
• حفظ دامنه ی حرکتی مفاصل ( با و بدون مشارکت بیمار)
• توانایی حفظ تعادل ( به خصوص در بیمارانی که در مدت طولانی در تخت به سر برده اند)
• تقویت عضلات و تقویت توان تمرینی (تست راه رفتن 6 دقیقه )
• توجه به تنش، افسردگی و اضطراب بیمار

• ارزیابی کلی کلینیکی
• ارزیابی علائم (سختی در تنفس،تست خستگی،ارزیابی میزان تنش و اضطراب)
• ارزیابی قدرت عضلات
• ارزیابی عملکردی (تست 6 دقیقه پیاده روی)
• ارزیابی تعادل
• ارزیابی توان و تحمل
• ارزیابی فعالیت های روزمره

تمرینات هوازی به مدت حداقل 6 هفته ، 5 روز در هفته و هر روز 30 تا 60 دقیقه

(با مقدار کم شروع شود و هر هفته 10% بیشتر شود تا به ماکزیمم 70% ضربان قلب برسد.

تمرینات مقاومتی

به مدت حداقل 6 هفته ، 3 روز در هفته یک تا سه بار در روز و ماکزیمم هر ست 8 تا 12 بار

تمرینات تعادلی

تمرینات تنفسی

نگه داشتن تمیز مجاری هوایی

انجام کارهای روزمره

ncbi.nlm.nih.gov

iris.paho.org